Humbja e Unit

Shkencëtarët e sferës së trurit kanë bërë hulumtime në lidhje me atë se sa është i lidhur neurologjikisht personaliteti ynë në tru. Ata erdhën në përfundim se Uni është një sistem i veçan dhe i mbyllur, me devijimi e ndryshime të vogla gjatë procesit kohorë. Mirëpo, tek asnjë individ mostra e aktivitetit të trurit nuk është e njëjtë! Megjithëse Uni unë i ka disa nyje qendrore në tru, ai shtrihet si një rrjet merimangash pothuajse në të gjithë pjesët e tij. Hippocompusi, është qendra e kujtesës. Aty memorizohen përjetimet individuale përmes të cilave ne bëhemi të vetëdijshëm për përvojat e mëhershme. Anterior Insula na mundëson që të mund ta bëjmë dallimin e fytyrës sonë nga fytyrat e individëve të tjerë. Korteksi parafrontal ka kontroll të përgjithshëm mbi memorien e trurit të madh, ku ndodhet edhe kapaciteti i njohurive tona. Uni i vetëdijshëm këtu shpalos gjithë pushtetin e vet. Korteksi orbitofrontal, që gjendet në pjesën e poshtme të ballit (afër syve), memorizon rezultatet e zhvillimit dhe edukimit tonë gjatë procesit jetësorë etj. dhe të gjitha këto, së bashku, rrjedhin në bërthamën qendrore ku e formojnë pasqyrën e përgjithshme e komplekse të Unit tonë. Prandaj edhe lëndimet më të imta në tru, qofshin ato të jashtme apo të brendshme, mund të provokojnë ndryshime të dukshme të Unit si: veprime të pakontrolluara, harresën e çastit, marramendje etj. Lëndime të vogla në dukje, por nga të cilat fillojnë edhe krizat e çrregullimeve të identitetit.

Shkencëtarët kanë arritur që deri diku t’i zbulojnë arsyet dhe faktorët të cilët e ndërpresin qarkun e këtij procesi kompleks të veprimeve të neuroneve në tru dhe që bien deri te tronditja ose shembja e Unit tonë, pra deri tek harresa e identitetit tonë.

Duke u nisur nga ajo se Uni ynë përbëhet nga shuma e përgjithshme e kujtesës, neurologët e ndanë atë në katër nivele: nivelin procedural (veprimet automatike si ecja), nivelin perceptues (shprehia e njohjes dhe pranimit), nivelin semantik (kuptimor) dhe atë episodik (biografik). Dhe të gjitha nivelet së bashku rezultojnë identitetin tonë.

Zhgënjimet e hidhura, përjetim e rënda traumatike si vdekja e më të dashurve, tronditjet e jashtme të trurit nga fatkeqësitë në rrugë, punë a komunikacion, por edhe sëmundjet e ndryshme mund të provokojnë dobësimin apo humbjen e përkohshme ose të përhershme të kujtesës së individit. Sa e sa raste ka kur individët nga zhgënjimet e papritura, nga pesha e papërballueshme e humbjes së fëmijë etj. kanë pësuar çrregullime të identitetit, duke u klasifikuar nga shoqëria si të çmendur. Ose kemi sa a raste tjera të fatkeqësive të ndryshme, kur trandjet nga objektet e forta kanë dëmtuar pjesë të trurit dhe individët kanë pësuar dobësim ose humbje të plotë të kujtesës. Për shkencën është shumë i njohur, përveç infeksioneve të tjera, edhe virusi - Herpes, i cili shkakton flluska të vogla, në fillim në buzë, e pastaj nëpër tërë fytyrën dhe i cili përcillet me temperaturë të lartë. Në një nga njëmilion raste, ky infeksion kalon edhe në tru ku dëmton mjaftë pjesë të tij dhe e paralizon Hippocampusin, i cili, siç thamë më lartë, është qendra e kujtesës, e më këtë rast shlyen edhe pasurinë e memories sonë të akumuluar ne vite.

Mirëpo ekziston edhe një mundësi përmes së cilës mund të humbet Uni, dhe kjo është më perfidja. Humbja e qëllimshme përmes metodave të dhunshme.

Pëlqen! 11